تاریخچه صنعت مس در ایران؛ از گذشته تا امروز

تاریخچه صنعت مس در ایران؛ از گذشته تا امروز
سیر تحول صنعت مس از دوران باستان تا عصر حاضر
پیشینه تاریخی مس در ایران
ایران با سابقهای بیش از 7000 سال در استخراج و استفاده از مس، یکی از قدیمیترین تمدنهای مسساز جهان محسوب میشود. کشف آثار مسی در تپههای سیلک کاشان و شهر سوخته نشاندهنده مهارت ایرانیان باستان در کار با این فلز ارزشمند است. امروزه ایران با دارا بودن ذخایر عظیم مس و صنایع پیشرفته مس، یکی از قدرتهای جهانی این صنعت به شمار میرود.
دورههای تاریخی صنعت مس ایران
🟤 دوره پیش از تاریخ (5000-3000 ق.م)
قدیمیترین آثار مسی ایران در تپه علیکش دزفول و تپه سیلک کاشان یافت شدهاند. این آثار شامل ابزارهای ساده، زیورآلات و ظروف هستند که با تکنیک چکشکاری سرد ساخته شدهاند. در این دوره، مس به صورت خالص از معادن سطحی استخراج میشد.
🟤 دوره عیلامی و مادها (3000-550 ق.م)
عیلامیان در شوش و چغازنبیل از مس برای ساخت مجسمههای مذهبی و ظروف تشریفاتی استفاده میکردند. مادها نیز در همدان کارگاههای مسگری پیشرفتهای داشتند و از مس برای ساخت سلاح و ابزار کشاورزی بهره میبردند.
🟤 دوره هخامنشی و ساسانی (550 ق.م-651 م)
هخامنشیان از مس برای ساخت سکه، لولهکشی و تزئینات کاخها استفاده میکردند. در دوره ساسانی، صنعت مسگری به اوج خود رسید و آثار هنری پیچیدهای مانند جامهای مسی با نقوش برجسته ساخته شدند.
صنعت مس ایران در دوران معاصر
1. معادن بزرگ مس ایران
ایران با دارا بودن حدود 4% از ذخایر جهانی مس، یکی از کشورهای مهم در این صنعت است. معدن مس سرچشمه در کرمان با ذخیرهای حدود 1.2 میلیارد تن، بزرگترین معدن مس خاورمیانه است. دیگر معادن مهم شامل مس سونگون، میدوک و چهلکوره میشوند.
2. صنایع مس ایران
شرکت ملی صنایع مس ایران با تولید سالانه بیش از 300 هزار تن مس کاتد، یکی از بزرگترین تولیدکنندگان مس در جهان است. این شرکت دارای مجتمعهای صنعتی پیشرفته در سرچشمه، هرمزگان و اراک است.
3. صنایع دستی مسی
شهرهای زنجان، اصفهان و شیراز به عنوان مراکز اصلی صنایع دستی مسی ایران شناخته میشوند. هنرمندان ایرانی با تکنیکهایی مانند قلمزنی، حکاکی و ملیلهکاری، آثار هنری بینظیری خلق میکنند.
هنر مسگری زنجان
تاریخچه مسگری در زنجان
شهر زنجان با سابقهای بیش از 1000 سال در صنعت مسگری، به پایتخت مس ایران معروف است. هنرمندان زنجانی با استفاده از تکنیکهای سنتی مانند چکشکاری و قلمزنی، ظروفی با کیفیت عالی تولید میکنند. این صنعت در دوره صفویه به اوج شکوفایی خود رسید.
ایران مس زنجان
شرکت ایران مس زنجان با بیش از 3 دهه تجربه، یکی از معتبرترین تولیدکنندگان ظروف مسی در ایران است. این شرکت با بهرهگیری از هنرمندان مجرب و استفاده از مس با عیار بالا، محصولاتی با کیفیت ممتاز تولید میکند که در بازارهای داخلی و بینالمللی شناخته شده هستند.
محصولات هنری مسی
از جمله محصولات معروف زنجان میتوان به ظروف پذیرایی مسی با طرحهای سنتی، سماورهای دستساز، گلدانهای مسی قلمزنی شده و زیورآلات مسی اشاره کرد. این آثار علاوه بر کاربرد عملی، ارزش هنری و فرهنگی بالایی دارند.
مس در فرهنگ و هنر ایرانی
مس در ادبیات فارسی
مس بارها در اشعار شاعران بزرگی مانند حافظ، سعدی و مولانا به کار رفته است. در فرهنگ عامه نیز ضربالمثلهای بسیاری درباره مس وجود دارد مانند “مس را مسگر شناسد” که اشاره به تخصصی بودن این صنعت دارد.
مس در معماری ایرانی
از مس در معماری سنتی ایران برای ساخت گنبدها، منارهها و تزئینات بناها استفاده میشده است. گنبد مسجد امام اصفهان و منارههای مسجد جامع یزد نمونههای بارز این کاربرد هستند.
مس در پزشکی سنتی
در طب سنتی ایران، از ظروف مسی برای نگهداری آب و تهیه برخی داروها استفاده میشده است. امروزه تحقیقات علمی نیز خواص ضد میکروبی مس را تأیید کردهاند.
ارتباط با ایران مس زنجان
برای دریافت مشاوره و اطلاعات بیشتر درباره محصولات مسی میتوانید با کارشناسان ما در تماس باشید:
ارتباط از طریق واتساپ: ۰۹۱۲۳۴۱۵۸۱۵